Sperm Chip (Fertile Plus)

Sperm chip (Fertile plus); canlı ve sağlıklı olan hücrelere fiziki olarak bir zarar vermeden, hem fizyolojik hem de morfolojik anlamda sağlıklı olan, DNA kırıklarının bulunma oranı çok az olan spermlerin ölü, olgunlaşmayan ve düşük kalitede sperm hücrelerinden ayrılması işlemidir. Bu yöntem tüp bebek tedavisinde gerekli olan sağlıklı spermlerin elde edilmesi adına kullanılan yöntemlerden biridir.

Bu uygulama sırasında yumurtanın döllenmesini sağlayacak spermleri seçerken DNA hasarı belirlenir. Daha sonra döllenmeye uygun olan sağlıklı ve en kaliteli spermler seçilir. Uygulama sonucunda sağlıksız spermler sağlıklı spermlerden, kalitesiz spermler kaliteli spermlerden ayrışır. ICSI yöntemi kullanılarak yapılan ayrıştırma işlemi sonunda anne adayının yumurtalarıyla kaliteli ve sağlıklı spermler döllenerek gebeliğin başarılı olma olasılığı arttırılır.

Sperm chip yönteminde elde edilen kaliteli ve sağlıklı DNA ile elde edilmiş spermlerle döllenmiş olan yumurtalarda embriyonun rahim tutunma şansı yukarı çıkar. Özellikle tüp bebek tedavisinde erkekte kısırlık sorunları olması durumunda en verimli tedavi yöntemlerindendir. Erkeklerden kaynaklı kısırlık durumunda kaliteli ve sağlıklı sperm bu yöntem sayesinde kolayca elde edilebilir.

Bu yöntem Amerika Birleşik Devletlerinde yer alan Stanfort Üniversitesi bünyesinde çalışan bir Türk doktor tarafından bulunmuştur. Çocuk sahibi olmak isteyen ancak bu konuda sorunları olan erkekler için umut niteliğinde bir tedavidir.

Sperm chip (fertile plus) ne işe yarar?

Mikroçip yöntemi olarak da anılan sperm chip (Fertile plus) ile sağlıklı sperm hücreleri kolayca daha az sağlıklı olan spermlerden ayrıştırılmaktadır. Sperm cipsi adıyla da anılan mikroçipler sayesinde kalitesi en yüksek spermler seçilir. Sperm yongaları bu süreçte doğal ortamda olduğu gibi çalışır.

DNA bakımından da sağlıklı ve kaliteli spermler seçilecektir. Bu spermler bir tarafa alınırken DNA’sı zarar gören sağlıksız spermler diğer tarafta yer alır. Sağlıksız olan spermler tedavi dışı bırakılır. Böylece sperm kalitesinin düşüklüğü riski ortadan kaldırılır. Bu durum da gebeliğin başarılı olma olasılığını arttırır.

Tüp bebek tedavisinde kullanıldığında gebeliğin başarılı olması konusunda işlevseldir. Özellikle gebelik denemesinde sorun olan taraf erkekse bu yöntem en kaliteli spermin elde edilerek başarılı bir gebelik başlatılması için son derece işlevseldir.

Dünyada her 3 denemenin birinde doğurganlık sorunu erkeklerden kaynaklanmaktadır. Düşük sperm sayısı ya da düşük sperm kalitesi gibi durumların gebelik denemesini olumsuz etkilememesi adına birçok teknik kullanılabilir.

Sperm chip (fertile plus) hangi durumlarda tercih edilir?

Sperm chip (Fertile plus) yöntemi genel olarak erkek adayda sperm sayısının az olması ya da erkeklerden kaynaklı olan kısırlık durumlarında kullanılmaktadır. Tedavi sürecinde mikro TESE ya da TESA gibi farklı yöntemlerle testislerden sperm elde edildiğinde uygulanması uzmanlar tarafından önerilmez. Ayrıca azospermi olarak adlandırılan hiç sperm olmayan erkeklerde de uygulanamayan bir yöntemdir.

Fertile plus yönteminin geliştirilmesinden sonra tüp bebek yönteminde başarı oranı büyük bir artış yakalamıştır.

Tüp bebekte sperm chip ve fertile plus

Tüp bebek tedavisinde sperm chip (Fertile plus) çok verimli bir yöntemdir. Çünkü tüp bebek tedavisinin başarıya ulaşabilmesi için kaliteli yumurta hücreleri ve sperm hücrelerinin kullanılması gerekir. Bu sayede doktorlar laboratuvar ortamında sağlıklı embriyolar elde edebilir. Bu durumda gebeliğin başarılı olma olasılığı daha fazladır.

Klasik tüp bebek tedavilerinde erkek adaydan alınan spermler yumurta hücreleriyle aynı ortamda yer alır.  Mikroenjeksiyon yöntemi kullanılırsa her yumurta hücresine sperm aktarılır ve döllenme bu şekilde gerçekleştirilir. Spermlerden gerekli olan verim alınamazsa döllenmeye en uygun spermin seçilmesi gerekir. Bu durumda da sperm chip yöntemi kullanılır.

Bu uygulama kapsamında semen örneğinden en kaliteli spermler seçilebilir. Sperm sayısı az olması durumunda, sperm üzerinde DNA hasarı varsa ya da spermin morfolojik özelliklerinin yeterli olmadığı anlarda sağlıklı embriyoları elde etme olasılığı ciddi manada artmaktadır. Yani saydığımız durumlarda başarılı gebelik olasılığı bariz şekilde yükselmektedir.

• Sperm chip

Bu yöntem sağlıklı spermlerden sağlıksız spermlerin ayrılması için kullanılmaktadır. Mikro kanallar sayesinde geliştirilen bir aygıt olarak tanımlanabilir. İşlem sırasında mikro kanalların spermlere doğal ortam sağlayabilmesi için kültür sıvısı kullanılır. Çipte spermlerden sadece yeterli hareketliliği olan ve şekli uygun olan hücreler erişebilir.

Bu yöntemin kullanılmasında en büyük faydası işlem sırasında bir dış unsur ya da kimyasal madde olmamasıdır.  Yani gebelik sürecinde doğal sürece yakın bir iş akışı bulunmaktadır. Yani bu yöntem sperm üzerinde stres yaşanmaz. Zayıf sperm morfolojisi olan erkeklerde etkili sonuçlar elde edilebilir.

• Fertile plus

Tüp bebekte fertile plus tüp bebek tedavisinde kullanılan mikro çip uygulamaları arasındadır. Bu işlemde laboratuvarda sperme zarar verebilecek teknikler kullanılmaz. Böylece kaliteli spermler diğer spermlerden kolayca ayrılabilir. Bu yöntem sonrasında morfolojik, genetik ve fizyolojik özellikleri döllenme için uygun olan spermlere kolayca erişilebilir. Bu yöntem kadın üreme sistemine benzeyen bir tasarıma sahiptir.

İşlem sırasında giriş bölgesine sperm hücreleri bırakılır. İşlem sonunda sadece gebelik için yararlı olabilecek spermler çıkış bölgesine ulaşabilir. Fertile plus insan sağlığına zarar vermeyecek malzemelerden üretilmektedir.  Tek kullanımlık bir işlemdir. Bu yüzden son derece steril ve güvenilir bir yöntemdir.  Bu şekilde elde edilen sağlıklı spermler diğer sperm hücrelerinden 2 kat daha canlıdır. Bunun yanında 1.5 kat kadar daha hızlıdır ve motiliteyesi 2 kat daha fazladır.